Michał Heller (ur. 1936) - absolwent tarnowskiego Seminarium, profesor filozofii na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, pracownik Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego, kierownik Ośrodka Badań Interdyscyplinarnych. W 2008 roku jako pierwszy Polak został laureatem Nagrody Templetona, przyznawanej za pokonywanie barier między nauką a religią. Małopolanin Roku 2008.
Michał Heller
**********
Urodził się 12 marca 1936 r. w Tarnowie w rodzinie inteligenckiej. Jego ojciec był inżynierem, m. in. budującym Zakłady Azotowe w Mościcach koło Tarnowa, a matka nauczycielką. W czasie wojny, w 1940 r., rodzina Hellerów została zesłana przez Rosjan na Sybir, a później w 1944 r. przesiedlona do Urbachu, niedaleko Saratowa w południowej Rosji.
Koniec wojny, jak i sytuacja polityczna w kraju pozwolił Hellerom wrócić w 1946 roku do rodzinnych Mościc. Tam tez ukończył szkołę podstawowa i gimnazjum a w roku 1953 zdał maturę. Następnie wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie gdzie uzyskał tytuł magistra z teologii oraz święcenia kapłańskie (26 IV 1959 r.).
W roku 1960 decyzja bpa Pękali ks. Heller rozpoczął studia z filozofii przyrody na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie uzyskał magisterium z filozofii, a rok później doktorat z kosmologii relatywistycznej. Jego rozprawa doktorska nosiła tytuł Koncepcja seryjnych modeli Wszechświata i jej filozoficzne implikacje. Następnie poszerza swą wiedzę na Wydziale Fizyki UJ, jako wolny słuchacz, i przygotowuje rozprawę habilitacyjną na temat Zasada Macha w kosmologii relatywistycznej. Habilitację uzyskuje w roku 1969 na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W roku 1972 ks. Michał Heller obejmuje stanowisko docenta na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie.
W 1985 r. zostaje mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w 1990 r. profesorem zwyczajnym na Wydziale Filozoficznym PAT w Krakowie. Pełni tam m. in. funkcję dziekana i kierownika Katedry Filozofii Przyrody.
Warto wspomnieć że od 1991 ksiądz Heller pełni po dzień dzisiejszy funkcje Rektora Instytutu Teologicznego w Tarnowie, w tym tez roku zostaje członkiem Papieskiej Akademii Nauk w Rzymie a od roku 2000 - kiedy Instytut Teologiczny stał sie zamiejscowym Wydziałem Teologicznym - funkcje Dziekana Wydziału Teologicznego w Tarnowie - PAT w Krakowie. Ksiądz Heller jest też założycielem działającej od 1981r. Krakowskiej Grupy Kosmologicznej, w działalności której bierze udział wielu młodych zdolnych fizyków i astronomów.
W 1994 Jan Paweł II nadaje mu godność papieskiego prałata honorowego. W 1996 r. Krakowska Akademia Górniczo-Hutnicza nadaje ks. Hellerowi Doktorat Honoris Causa za "wartości humanistyczne Jego twórczości". Jest wybitnym członkiem wielu instytucji naukowych polskich jak i zagranicznych m.in. Polskiej Akademii Umiejętności Polskiego Towarzystwa Fizycznego, Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, Petersburskiej Akademii Historii Nauki i Techniki, International Astronomical Union, European Physical Society, International Society for General Relativity and Gravitation, International Society for Science and Theology etc. Jest też laureatem wielu prestiżowych nagród i wyróżnień, m. in Nagrody im. Księdza Idziego Radziszewskiego KUL (2000), Nagrody im. Hugo Steinhausa (2001).
W roku 2008 otrzymał Nagroda Templetona, wręczana od 1973 r., jest najwyższą na świecie nagrodą finansową przyznawaną indywidualnie naukowcowi - przewyższa pod tym względem nawet Nagrodę Nobla i wynosi ponad 1,6 mln dolarów. Całą nagroda przekazał na stworzenie Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w UJ i PAT, które otwarto 2 października 2008 roku. Ks. prof. Heller otrzymał ją za całokształt działalności dotyczącej relacji między religią, teologią a naukami.
Małopolanin roku 2008.